stabilis

stabilis
stăbĭlis, e, adj. [sto, prop. where one can stand; hence, pregn.], that stands firm; firm, steadfast, steady, stable (class.; esp. in the trop. sense; syn.: firmus, constans).
I.
Lit.:

via plana et stabilis (opp. praeceps et lubrica),

Cic. Fl. 42, 105:

locus ad insistendum,

Liv. 44, 5, 10:

solum,

id. 44, 9, 7:

stabulum,

Plaut. Aul. 2, 2, 56:

domus,

id. Merc. 3, 4, 68:

medio sedet insula ponto,

Ov. F. 4, 303:

per stabilem ratem tamquam viam,

Liv. 21, 28, 8:

elephanti pondere ipso stabiles,

id. 21, 28, 12:

stabilior Romanus erat,

was more firm, stood his ground better, id. 44, 35, 19; cf.:

stabili gradu impetum hostium excipere,

id. 6, 12, 8; Tac. H. 2, 35; cf.:

Romani stabili pugnae assueti,

Liv. 28, 2, 7:

pugna,

id. 31, 35, 6:

acies,

id. 30, 11, 9:

proelium,

Tac. A. 2, 21:

quae domus tam stabilis, quae tam firma civitas est, quae? etc.,

Cic. Lael. 7, 23:

stabilis pulsus,

a steady pulse, Plin. 11, 37, 89, § 219:

venae aquarum,

steadily flowing, id. 30, 3, 28, § 48.—
II.
Trop., firm, enduring, durable, stable; immutable, unwavering; steadfast, intrepid (syn.:

firmus, constans, certus): fundamentum,

Lucr. 5, 1121:

amici firmi et stabiles et constantes,

Cic. Lael. 17, 62:

stabilem se in amicitiā praestare,

id. ib. 17, 64:

stabile et fixum et permanens bonum,

id. Tusc. 5, 14, 40:

decretum stabile, fixum, ratum,

id. Ac. 2, 9, 27:

stabilis certaque sententia (opp. errans et vaga),

id. N. D. 2, 1, 2: urbs sedem stabilem non habebit, id. Marcell. 9, 29:

matrimonium stabile et certum,

id. Phil. 2, 18, 44:

stabilis et certa possessio,

id. Lael. 15, 55:

praecepta firma, stabilia,

id. Off. 1, 2, 6:

opinio,

id. N. D. 2, 2, 5:

oratio stabilis ac non mutata,

id. Mil. 34, 92:

nihil est tam ad diuturnitatem memoriae stabile quam, etc.,

id. de Or. 1, 28, 129:

animus stabilis amicis,

id. Inv. 1, 30, 47:

virtus, Quae maneat stabili cum fugit illa (Fortuna) pede,

Ov. Tr. 5, 14, 30.—Of springs:

aquae certae, stabilesque et salubres,

unfailing, perennial, Plin. 31, 3, 28, § 48: eam (summam voluptatem) tum adesse, cum dolor omnis absit: eam stabilem appellas (opp. in motu), i. e. a fixed state or condition, Cic. Fin. 2, 23, 75.—Of feet, syllables, etc., in verse:

spondei,

Hor. A. P. 256; so,

pedes, dochmius, syllabae, etc.,

Quint. 9, 4, 97 sq.: stabilia probant, i. e. consisting of such feet, etc., id. 9, 4, 116.— Comp.:

imperium stabilius,

Ter. Ad. 1, 1, 41.— Sup.: quaestus stabilissimus, Cato, R. R. praef. fin.
* b.
Stabile est, with subject - clause, like certum est, it is settled, it is decided:

profecto stabile'st, me patri aurum reddere,

Plaut. Bacch. 3, 4, 25.—Hence, adv.: stăbĭlĭter (acc. to I.), firmly, durably, permanently (very rare):

includatur tympanum,

Vitr. 10, 14.— Comp.:

fundare molem,

Suet. Claud. 20.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • stabilis — index constant (adjective), constant (noun), durable, firm, immovable, immutable, permanent, solid …   Law dictionary

  • Stabilis, S. — S. Stabilis (1. Jan.), frz. Stable, der Standhafte, der 38. (nach Zählung der Gall. chr. der 41.) Bischof von Clermont en Auvergne (Arvernensis), dessen Fest zu Clermont Ferrand am 1. Jan. gefeiert wird, lebte im 9. Jahrh. Näheres ist unbekannt.… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • stabilis — (лат.) неподвижный …   Словарь ботанических терминов

  • Mustela erminea stabilis —   Mustela erminea stabilis Clasificación científica Reino …   Wikipedia Español

  • Burkholderia stabilis — Taxobox color = lightgrey name = Burkholderia stabilis regnum = Bacteria phylum = Proteobacteria classis = Beta Proteobacteria ordo = Burkholderiales familia = Burkholderiaceae genus = Burkholderia species = B. stabilis binomial = Burkholderia… …   Wikipedia

  • Orthosia stabilis — Rundflügel Kätzcheneule Rundflügel Kätzcheneule (Orthosia cerasi) Systematik Klasse: Insekten (Insecta) …   Deutsch Wikipedia

  • Papilio polyxenes stabilis — Papilio polyxenes Papilio polyxenes Systematik Klasse: Insekten (Insecta) …   Deutsch Wikipedia

  • Macrophagocytus stabilis — nepaslankusis makrofagocitas statusas T sritis histologija, ląstelių chemija, histologinė chemija, audinių kultūra atitikmenys: lot. Macrophagocytus stabilis ryšiai: platesnis terminas – makrofagocitas …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

  • Macrophagocytus stabilis — nepaslankus makrofagocitas statusas T sritis histologija atitikmenys: lot. Macrophagocytus stabilis ryšiai: platesnis terminas – makrofagocitas sinonimas – stabilusis makrofagocitas …   Medicininės histologijos ir embriologijos vardynas

  • manerium dicitur a manendo, secundum excellentiam, sedes magna, fixa, et stabilis — /maniriyam disatar ey manendow, sakandam eksalensh(iy)am, siydiyz maegna, fiksam, et steybalas/ A manor is so called from manendo, according to its excellence, a seat, great, fixed, and firm …   Black's law dictionary

  • manerium dicitur a manendo, secundum excellentiam, sedes magna, fixa, et stabilis — /maniriyam disatar ey manendow, sakandam eksalensh(iy)am, siydiyz maegna, fiksam, et steybalas/ A manor is so called from manendo, according to its excellence, a seat, great, fixed, and firm …   Black's law dictionary

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”